Gut ve Kalp Hastalığı: Neden Artan Risk Altındasınız?
Gut hastalığı olan kişilerde kalp hastalığı riski artar. Bu bağlantıyı anlamak, onu azaltmanın ilk adımıdır.
İltihaplı romatizmal hastalık türlerine sahip olmak kalp krizi, felç veya diğer ciddi kardiyovasküler sorunlara yakalanma riskinizin ortalamanın çok üzerinde olduğu anlamına gelir. Ancak, riskinizi azaltma ve kan damarlarınızı koruma gücünüz var, bunu da bilin.
Gut, dünya çapında en yaygın inflamatuar artrit türüdür. Pek çok insan, gutun yalnızca ayak baş parmağında şiddetli ağrıya neden olduğunu ya da yalnızca yozlaşmış yiyecekler ve alkol tüketen varlıklı kişilerde görüldüğünü düşünür.
Gerçekte, gut genellikle ayak başparmağını vurma eğilimindedir, ancak aynı zamanda birçok farklı eklemde dayanılmaz ağrıya da neden olur.
Gut, yanlış bir şekilde "kralların hastalığı" olarak düşünülürken, günümüzde genetiğin veya böbrek hastalığı gibi altta yatan başka durumların da hastalıkta önemli bir rol oynadığı bilinmektedir.
Genetik olarak duyarlı kişilerde hastalık yüksek yağlı, yüksek şekerli yiyeceklere aşırı düşkünlük, çok fazla içme ve aşırı kilolu veya obez olma ile şiddetlenebilmektedir.
Belki de en büyük yanılgı, gutun sadece eklem ağrısıyla ilgili olduğudur.
Eklemleriniz ağrının yükünü taşıyabilse de gut, kalp ve kan damarları dahil olmak üzere vücudunuzdaki çeşitli sağlık sorunlarıyla da ilişkili iltihabi bir hastalıktır.
Annals of the Rheumatic Disease'de yayınlanan bir araştırma, gut hastalarının yarısından fazlasının karotis arterlerinde (kan akışını sağlayan ana damarlar) yağlı plak oluştuğunu göstermektedir.
Karotis arterlerinizin plakla tıkanması, felç geçirmenize neden olabilir.
Oxford Üniversitesi'nde yapılan diğer araştırmalar, gut hastalarının kalp krizi veya felç geçirme olasılığının genel halktan iki kat daha yüksek olduğunu göstermiştir.
Bu arada, Journal of the American Heart Association'da yayınlanan bir araştırma, gut hastalığı olan koroner arter hastalarının diğer koroner arter hastalığı olan hastalardan yüzde 15 daha yüksek ölüm riskine sahip olduğunu göstermiştir.
Gut Neden Kalbinize Zarar Verir?
Araştırmacılar hala bu hastalığı kardiyovasküler hastalığa bağlayan kesin mekanizmayı açıklayamasalar da, bu hastalıkların örtüşmesinin birkaç nedeni olduğu biliniyor. Bunlar;
Enflamasyon
Gut hastalığı olan kişilerde, kan dolaşımında yüksek düzeyde ürat (ürik asit) bulunur, bunlar kristaller oluşturur ve eklemlerde birikir.
Bu, kızarıklık, şişme ve büyük ağrı ile karakterize bir inflamatuar yanıtı başlatır.
Bu aynı zamanda vücudunuzda genel olarak çok fazla iltihaplanma olabileceğinin de bir işaretidir ve sizi kan pıhtılaşması, felç, kalp krizi ve diğer kardiyovasküler problemlere yatkın hale getirir.
Araştırmalar, interlökin-1 (IL-1) adı verilen ve yüksek düzeyde inflamatuar aktivitenin belirteci olan kişilerin sık sık gut alevlenmesine daha yatkın olduğunu göstermiştir.
Bu aynı madde, kalbin vücuda verimli bir şekilde kan pompalayamayacak kadar zayıfladığı kronik bir hastalık olan kalp yetmezliği riskinin artmasıyla da ilişkilendirilmiştir.
Yüksek tansiyon
Gut ve yüksek tansiyon arasındaki ilişki karmaşıktır, ancak bu iki hastalığın ilişkili olduğu düşünülmektedir.
Gut hastalarının yüzde 70'inden fazlasında hipertansiyon vardır ve bu da kalp krizi ve felç riskini artırmaktadır.
Diğer taraftan, yaygın olarak kullanılan birçok tansiyon ilacı idrar söktürücü sınıfındadır ve daha sık idrara çıkmanıza sebep olur ki bu, sizi susuz bırakabilir ve kanınızı daha konsantre hale getirebilir. Neticede kanınızda ürik asitin kristal oluşturma olasılığını artırır. Bu durumun gut hastalığına neden olabileceği veya onu kötüleştirebileceği düşünülmektedir.
Obezite ve diyabet
Herkes gut hastalığına yakalanabilse de, vücut kitle indeksi (BMI) yüksek olan kişiler, obezitenin kan dolaşımındaki ürik asit düzeylerini artırma eğiliminde olduğundan daha yüksek riskle karşı karşıyadır.
Obezite ayrıca kalp hastalığı ile güçlü bir şekilde ilişkilidir: Aşırı yağ seviyeleri genellikle LDL ("kötü") kolesterol ve trigliseritleri yükseltirken HDL ("iyi") kolesterolü düşürür.
Obezite ayrıca yüksek tansiyon ve tip 2 diyabet olasılığını da artırır.
Diyabet, kalp hastalığı için önemli bir risk faktörüdür.
Şeker hastalığına sahip olmak, kardiyovasküler hastalık geliştirme olasılığınızı iki ila dört kat artırır.
Pre-diyabet (sınırda) bile sorunlu olabilir çünkü genellikle insülin direnci ile karakterizedir.
İnsülini verimli kullanmadığınızda veya yeterince yapamadığınızda kan şekeriniz çok yüksek kalır.
Bu da kan damarlarınıza zarar verebilir ve sizi kardiyovasküler hastalığa yatkın hale getiren iltihaplanmaya neden olabilir.
Ön araştırmalar, yüksek ürik asit düzeylerinin insülin direncine katkıda bulunabileceğini gösteriyor.
Framingham Kalp Çalışması da dahil olmak üzere bazı büyük ölçekli araştırmalar, yüksek ürik asit düzeyine sahip hastaların tip 2 diyabet geliştirme riskinin daha yüksek olduğunu göstermiştir.
Kalp Hastalığı Riskinizi Nasıl Düşürebilirsiniz?
Gut hastalığının kardiyovasküler hastalık riskinizi artırabileceği açık olsa da, kendinizi korumaya yardımcı olmak için yapabileceğiniz şeyler vardır:
Gut ilacınızı düzenli alın.
Son araştırmalar, gut hastalarının üçte birinden fazlasının ürik asit düşürücü ilaçlarını almayı bıraktığını veya tutarsız bir şekilde kullandığını göstermiştir.
Bu sizi gut alevlenmelerine ve kardiyovasküler hastalıklara karşı savunmasız bırakabilir.
Bunun nedeni, yüksek ürik asit düzeylerinin ateroskleroz (atardamarların sertleşmesi) dahil olmak üzere kalple ilgili çeşitli sorunlara katkıda bulunabilmesidir.
Weill-Cornell Tıp Fakültesi Klinik Tıp Profesörü Theodore R. Fields, "Gut hastaları için, ürik asit düzeylerini (çoğunlukla allopurinol ile) kontrol etmenin kalp riskini azaltabileceğine dair bazı kanıtlar var" diyor.
"Ayrıca gutta yaygın olarak kullanılan başka bir ilaç olan kolşisin'in kalp krizi riskini azaltma yeteneğine sahip olduğu gösterildi." diyor.
Kalp sağlığınızı yakından takip edin
Doktorunuz kan basıncınızı, kolesterolünüzü ve kan şekerinizi düzenli olarak kontrol etmelidir.
Kişisel genel kardiyovasküler hastalık riskinize bağlı olarak, EKG (elektrokardiyogram), stres testi veya kardiyak BT gibi ek testler de gerekebilir.
Bir statin (kolesterol düşürücü ilaç) almaktan fayda sağlayıp sağlayamayacağınızı doktorunuza sorun.
Araştırmalar, statinlerle tedavi edilen gut hastalarının erken ölme olasılığının daha düşük olduğunu göstermektedir. Araştırmacılar, "Ana sorun gut hastalarının çoğunda obezite, yüksek tansiyon, diyabet ve anormal kolesterol bulunmasıdır" diyor. Kardiyovasküler hastalık riskini önlemek için bunların tanımlanması ve tedavi edilmesi önemlidir.
Fazla kilonuz varsa kilo verin
Fazla kilolardan kurtulmak zor olabilir, ancak fazla kiloluysanız az miktarda kilo vermek bile kalbinizin korunmasına yardımcı olabilir.
Dr. Fields, "Gut hastalarında fazla kilolu olma insidansında artış var, bu nedenle gut hastalarında kalp önleyici bir strateji olarak kilo vermek önemli" diyor.
Kilo vermeye yetecek kadar kaloriyi keserseniz gelecekteki gut atakları riskinizi azaltabilirsiniz.
Ayrıca, pürinleri (organ etlerinde, belirli deniz ürünlerinde ve vücudunuzun ürik aside parçaladığı alkolde bulunan maddeler) keserseniz, gut alevlenmelerinin azalmasına da yardımcı olabilirsiniz.
Sonuç olarak:
Gut hastalığınızı yönetmek ve hareketlerinizi korumak için adımlar atmak önemlidir.
Kişisel risk faktörleriniz, ilaçlarınız ve kalp hastalığı riskinizi azaltmak için yapabileceğiniz yaşam tarzı değişiklikleri hakkında sağlık uzmanınızla konuşmakta yarar vardır.
Gutun yatışmasında etkili olduğu bilimsel çalışmalar ile ortaya konulmuş bitkiler, besinler ve bitkisel ürünler var. Güvenilir yerlerden temin ederek bunlardan istifade etmeniz mümkündür.